Kuzey Kore’de Chosŏn muntcha, Güne Kore’de Hangıl (한글) olarak adlandırılan Kore alfabesi, diğer alfabelerden farklı olarak sadece Kore yarımadasında kullanılan eşsiz bir alfabedir.
Kore Yarımadası’nda, Hangıl icat edilmeden önce kullanılan Çince karakterler 15. yüzyıla kadar kullanılmaya devam etti fakat bu karakterler Korece fonetik sistemindeki tüm sesleri karşılamıyordu. Bu nedenle Choson Hanedanlığı IV. Hükümdarı Kral Sejong, 1443 yılında sarayda Chiphyonjon isimli enstitüyü kurdu ve bilim insanlarına yeni bir yazı sistemi bulmalarını emretti. Araştırmalar ve çalışmalar dört yıl sürdü. Bu çalışmalar sonucunda Kral Sejong’a sunulan yeni yazı sistemini Kral Sejong, Hunmincongım (훈민정음 – Halka Doğruları Öğreten Ses) isimli kitapla halka duyurdu. Hangıl’ın eşsiz bir yazı sistemine sahip olmasının yanı sıra Hanca olarak bilinen Çince karakterlerinin sınırlı bir popülasyon tarafından bilinmesi yeni bir yazı sisteminin oluşturulmasında teşvik edici nedenler olmuştur. Yangbanlar olarak adlandırılan yüksek sosyete dışında sıradan Korelilerin Hanca ile okuyamıyor ve yazamıyor oluşunun Kral Sejong’u çok üzmesi, onu yeni ve tüm halk tarafından kullanılabilen harflerin icat edilmesi yönünden motive etti. Ancak yarımadada baskın gelen Yangbanlar, bilim insanları ve yüksek sosyete tarafından geniş çapta kabul edilmiş geleneklerden dolayı Çin karakterleri 1945 yılına kadar edebi yazı olarak kullanıldı.
Hangıl, günümüzde kullanılan alfabeler arasında dünyadaki en bilimsel alfabe olarak kabul edilmiştir.
1997 yılında UNESCO, Hangıl’ı tanıdı ve Hunmincongım dünya mirası kayıtlarında yer aldı. Bunun önemini vurgulamak için 9 Ekim Hangıl günü olarak kutlanır.
Kore dili; Türkçe, Moğolca, Fince, Macarca gibi Ural Altay Dil ailesinin bir üyesidir. Hangıl’da 21 ünlü 19 tanede ünsüz olmak üzere 40 harf vardır. Ünlülerden 10 tanesi temel ünlü, 11 tanesi ikili ünlüdür. Ünsüzlerin ise 14 tanesi temel, 5 tanesi ikili ünsüzdür. Ünlüler gökyüzünün (•), toprağın (ㅡ) ve insan vücudunun (ㅣ) şeklini andırır.Ünsüz harfler ise ses çıkaran fonetik organın şekline göre oluşturulmuştur.
M. Ertan Gökmen, ‘Kore Alfabesi-Hangıl’ın Estetik Özellikleri’ isimli makalesinde şöyle belirtmiştir: ‘Hunmincongım’ın ana felsefesi temel prensibi Yin ve Yang prensibine dayanan kehanet bilimi-Yeok-hakdır … Yeok’a göre Hunmincongım’ın ilk harfi cennet son harfi ise dünyadır. Bunun amacı uyumla dengeyi korumak ve birlik fikrinin yükselmesidir. Bu nedenle Hangıl’ın insanoğlunun sesi de dahil dünyadaki her şeyi yansıttığı iddia edilmektedir. Yin-Yang prensibine göre, Hangıl’daki Yin-Yang prensibinin izlediği harflerin formları dikey ve yatay olarak simetriktir.’ M. Ertan Gökmen’in bu yazısından anlıyoruz ki dikeyde ve yatayda simetrik olan Hangıl harfleri’nin (ㅓ-ㅏ, ㅗ-ㅜ gibi) felsefesi Yin-Yang prensiplerine dayanmaktadır.
Kaynakça:
RaSeliR 