GFRİEND – 여자친구

Sowon ( Lider, Ana rapçi, Vokal  ) – Kim So-jung (김소정)

Yerin ( Lider dansçı, Vokal ) – Jung Ye-rin (정예린)

Eunha ( Lider vokal ) – Jung Eun-bi (정은비)

Yuju ( Ana vokal ) – Choi Yu-na (최유나)

SinB ( Ana dansçı, Vokal ) – Hwang Eun-bi (황은비)

Umji ( Lider rapçi, Vokal ) – Kim Ye-won (김예원)

Hayran İsimleri: BUDDY

Çıkış Tarihleri: 2015

GFriend (Hangul: 여자친구; RR: Yeoja Chingu) ya da GirlFriend  Source Music bünyesinde 15 Haziran 2015 tarihinde çıkış yapan 6 üyeli Güney Koreli kız grubudur. Çıkış EP’leri olan Season of Glass 15 Ocak 2015’te yayınlanmıştır.

Gayageum – 가야금

Çizim: İrem Nur BİRMO

Gayageum (가야금),  Kore telli çalgılarından en bilindik olanıdır. 12 tane ipek telin hareketli 12 köprüden geçirilmesiyle oluşturulmuştur. İlk örneklerinde 12 tele sahip olan alet günümüz modern müziğinde 21 tele sahip olabilmektedir. Sesi yumuşak, zarif ve narindir. Sanjo gayegeum ve modern gayegeum olarak iki çeşidi vardır;

Sanjo gayageum, genellikle ipek veya pamuktan yapılmış teller kullanılır. Sanjo gayegeum’da tel aralıkları birbirine daha yakın ve teller daha kısadır. Bu sayede melodiler arası hızlı geçişler sağlanmaktadır.

Modern gayageum’da genellikle tel sayısı artmakla birlikte naylon kaplı çelik teller kullanır. Tel sayısının artması enstrümanın melodi aralığını genişletmiştir. Bu teller aynı zamanda dansa eşlik eden daha yüksek bir ses üretmek üzere geliştirilmiştir. Gayageum, 13, 17, 18, 21, 22 veya 25 telli olarak bulunabilir. Özel şipariş üzerine daha fazla tel de kullanılabilir. Özellikle 25 telli olanlar Kuzey Kore’de bulunur.

Gayageum ya da kayagum, bazı yeni varyantları 18, 21, 25 telli olsa da parmaklarla çalınan 12 telli geleneksel Kore zitheridir. Muhtemelen en iyi bilinen geleneksel Kore müzik aletidir. Bu, Çin guzheng’inden türetilmiştir ve Japon koto’su, Moğol yatga’sı, Vietnam đàn tranh’ı, Sundana kapaci’si ve Kazak jetigen’ini de içeren diğer Asya enstrümanlarıyla ilişkilidir. Çalındığında, ses geleneksel Avrasya yaylı çalgılar ve Appalachian banjo arasında değişir.

Türk musıkisindeki kanuna benzetilebilecek bu enstrumanın sesi de arp ile yakınlıklar taşıyor.

Tarih

12 telli sanjo gayageum çalan bir müzisyen

Gayageum, guzheng olarak bilinen eski bir Çin kanununa aittir.

Pungryu gayageum (Beopgeum, jeongak gayageum)

Kore’de üç krallık tarihi olan Samguksagi’ye göre (1145), gayageum, eski bir Çin enstrümanı inceledikten sonra Kral Gasil (aynı zamanda Daegaya’nın Hacısı olarak bilinir) tarafından altıncı yüzyıl civarında Gaya konfederasyonunda geliştirildi.  Enstrüman üzerinde çalınabilecek müzik bestelemesi için Wu Ruk adlı bir müzisyene sipariş verdi. Orijinal adı gayago (veya gayatgo ) ve daha sonra gayageum’du. Gayageum daha sonra Silla hanedanlığında Jinheung devri boyunca Wu Ruk tarafından daha fazla geliştirildi.  Antik gayageum Kral Gasil’e beopgeum (hukuk-zither, 법금), pungnyu (zarafet, 풍류) veya Jeong-ak (doğru müzik, 정악) gayageum gibi çeşitli isimler verilmişti . Normalde saray müziği, oda müziği ve lirik şarkıların eşliğiyle ilişkilendirilir. Bu tür bir gayageum, teller arasında daha geniş bir aralığa sahiptir ve Yeongsan hoesang ve Mit-doduri gibi daha yavaş tempolu müzikler çalar.

Sanjo gayageum

Sanjo gayageum’un hızlı tempoları ve bazı taksimleri içeren bir müzikal form olan ‘dağınık melodiler’ anlamına gelen Sanjo müziğin ortaya çıkması ile 19. yüzyılda evrim geçirmiş olduğuna inanılıyor. Enstrümanın  Sanjo gayageum sürümü müzisyene sanjo için gerekli olan daha hızlı pasajları çalmasını sağlamak adına daha yakın tel boşluklarına sahiptir ve daha kısadır.  Sanjo gayageum şu an gayageum’un en yaygın şeklidir. Yaylılar, 20. yüzyılın sonlarından beri bazı müzisyenlerin naylon kullanmasına rağmen tüm geleneksel gayageumlar ipek tel kullanır.

Modern gayageum

Gayageum’un daha fazla tele sahip modern versiyonları, Çin guzheng için kullanılanlara benzer şekilde genellikle naylon sarılı çelik teller kullanılır. Dansa eşlik etmek için tercih edilen daha yüksek bir ses üretmek için pirinç teller de piyasaya sürüldü. Modern müzik çalmak için, daha fazla telli gayageum geliştirildi ve enstrümanın menzilini artırdı. Gayageum 13, 17, 18, 21, 22 veya 25 telli olarak mevcuttur. Ancak daha fazla telli enstrümanlar ısmarlama olarak mevcuttur. 21 telli gayageum normalde Kuzey Kore’de bulunur.

Oynatma yöntemi

Konser Kwak Soo Eun ve gayageum oynayan topluluk

Gayageum geleneksel olarak zeminde çapraz bacaklarla otururken, enstrümanın başı sağ diz üzerinde ve kuyruğu yerde dururken çalınır. Bir sandalyede veya taburede otururken çalındığında , kuyruk ucu genellikle bir kamp taburesine veya başka bir sandalyeye / tabureye benzer şekilde özel bir katlanır stand üzerine yerleştirilir. Modern gayageum için, müzik çalar enstrümanın arkasındaki sandalyeye oturtulmuş olarak özel bir standa yerleştirilebilirler. Kuzey Koreliler genellikle bir sandalyede otururken çalarlar, ancak kuyruk ucunda bir ayak kullanmazlar. Bunun yerine, gayageum, kuyruğu yeterince yükseğe kaldırmak için uca sabitlenmiş çıkarılabilir bacaklara sahiptir.

Gayageum hem sağ hem sol el ile çalınır. Sağ el, geyageum köprüsünün yakınındaki telleri çeker ve onlara fiske vurur, sol el ise perdeyi yükseltmek için köprülerin sol tarafındaki telleri iter ve vibrato ve diğer süslemeler ekler.

Akortlar ve modlar

Gayageum standart onlar ayarlanmış olmalıdır kesin neyi sahalar için olarak var olsa da, kullanıma bağlı alanları çeşitli ayarlı olabilir. İçerirler:

  • E FA B , E ♭, F, A ♭, B ♭, c, e ♭, f, bir ♭
  • E FA B , E ♭, E ♭, A ♭, B ♭, d ♭, e ♭, f, bir ♭
  • E A B , E ♭, F, A ♭, B ♭, c, e ♭, f, bir ♭, b ♭
  • G, C, D, G, A, C, D, E, G, A, c, d

Bununla birlikte, kadro notasyonunda not edildiğinde, diziler üzerinde ayarlanmış gerçek perdelere bakılmaksızın, perde serisi genellikle aşağıdaki gibi aktarılır:

  • DGA, D, E, G, A, B, d, e, g, a

Bu, müziği okumayı kolaylaştırmak için bas ve tiz anahtarlar arasında geçiş yapmaktan kaçınmak içindir.

Geleneksel olarak üç mod kullanılır:

  • 羽 調 (우조): G tuşu
  • 平 調 (평조): C tuşu
  • 界面 調 (계면조): B ♭ tuşu

Yapımı

Beobgeum gayageum derin 10 cm genişliğinde ve 30 cm 160 cm uzunluğundadır. Gövdesi tek parça Paulownia ağacından yapılmıştır. Rezonatör odası Paulownia parçasının oyulmuştur.

Sanjo gayageum yaklaşık 10 cm derinliğinde 23 cm genişliğinde 142 cm uzunluğundadır. Ses tablası Paulownia’dan yapılır, ama yan ve arka taraf kestane ve ceviz gibi daha sert bir ahşaptan yapılır.

Ses tahtasında, anjok (hareketli köprüler ) dizeleri destekler. Bu köprüler akort ve tonlamayı ayarlamak için hareket eder. İpler, alttaki tolgwae’den (ip mandalları) vücudun üst kısmına girer. Diğer uçta, teller somun üzerinden geçen kalın kordonların ucundaki ilmeklerin etrafına sarılır, daha sonra aletin altındaki deliklerden ilmeklenir ve sabitlenir ve ardından kordonlar dekoratif bir bobine bağlanır. 

Sol el, perdeyi yükseltmek için tellere basar ve parmak hareketleri telleri sallama, bükme ve titretme gibi çeşitli hareketler gerçekleştirir. Sağ el dizeleri koparır veya teller. Gayageum en tonu, yumuşak narin ve ince olduğunu. Efsaneye göre enstrümanın ilk olarak Kral Gasil tarafından altıncı yüzyılda Kaya Krallığı’nda yapıldığını ve Ureuk tarafından Silla hanedanlığında Jinhung Kralı zamanında daha da geliştirildiğini söylüyor.

Ancak bazı kanıtlara göre, Silla hanedanından çok daha erken bir zamana dayanıyor. Jeolla-namdo Eyaletindeki Kwangsan bölgelerinde yapılan son arkeolojik kazılar, MÖ 1. yüzyıl civarında bir gayageumun parçalarını ortaya çıkardı.

Gayageum aşağıdakiler dahil olmak üzere aletin varyasyonları yol açan çeşitli müzik türleri kullanılır:

  • Pungryu gayageum, daha yavaş tempolu çalışmalar için daha geniş aralıklı dizelerle orijinal formdur.
  • Sanjo gayageum, hızlı oynamaya uyum sağlamak için daha yakın aralıklı dizelere sahip daha küçük, modern bir versiyonudur.
  • Modern gayageum enstrümanları vücudu genişletir ve çağdaş müziğe uyum sağlamak için perde aralığını artırmak için daha fazla tel ekler.

Müzik

Sanjo ve folk

Gayageum sanjo’nun altı veya daha fazla okulu arasında Seong Geum Yeon, Kim Juk Pa, Kim Yoon Deok, Kang Tae Hong, Kim Byeong Ho ve Choi Ok Sam okulları bulunmaktadır.

Çağdaş

Çağdaş müzik bestecileri gayageum için modern müzik yaratıyorlar. Hwang Byung Ki “Forest” ı ilk modern gayageum parçası olarak besteledi, Sungcheon Lee 21 telli gayageum ve yeni parçalar yarattı. Beomhoon Park 25 telli gayageum için gayageum konçertosu “Yeni Sanjo” (새 산조) besteledi ve sonraki neslin bestecileri ve batılı müzisyenleri bunun için modern müzik besteliyor.

Kaynakça:

https://en.wikipedia.org/wiki/Gayageum

https://acikders.ankara.edu.tr/mod/resource/view.php?id=115662

Geleneksel Kore Müziği “GUGAK” – 국악

Kore müziği, Kore yarımadasında tarih öncesi zamanlardan Kore’nin bölümüne ve 1945’te Güney ve Kuzey’e uzanan müziğe atıfta bulunur. Saray müziği, halk müziği, şiirsel şarkılar ve dini şamanistik ve Budist geleneklerde kullanılan müzik. Hepsi birlikte, geleneksel Kore müziği gugak (국악) olarak anılır ve kelimenin tam anlamıyla “ulusal müzik” anlamına gelir.

Müzik ve dansın birleşiminden oluşan geleneksel kore müziği Gugak’ın temeli 15. yüzyılın başlarına dayanmaktadır. Kral Sejong’un doğuda ilk defa notalı saray müziğini (jeongganbo isimli nota sistemi) düzenlemesi ile oluşmuştur. 

“Gugak” terimi, Kore’ye Joseon Döneminde yabancı müziğin girmesinden sonra Kore müziğini ayırt edebilmek için kullanılmaya başlanmıştır. 

Gugak (Geleneksel Kore Müziği); Jeongak veya Jeongga ( soyluların ve aristokratların sevdiği müzik), pansori – sanjo (halkın dinlemekten hoşlandığı halk şarkıları), jeongjae (krala özel kutlamalarda sunulan dans ve şarkı içeren performans), salpuri – seungmu – beompae (Budizm ve Şamanizm gelenekleriyle bağlantılı dans ve müzik), gagok ve sijo (şiirsel şarkılar)şeklinde sınıflandırılmaktadır. 

Kore müziğinde ezgi kadar sözler de, duyguları iyi ifade etmek adına önemlidir. Kore tarihi boyunca birbirinden tarz olarak tamamen ayrılan iki temel müzik olmuştur: saray müziği ve halk müziği. Jongmyo Jeryeak, kraliyete ait antik bir ayin müziğidir. Sofistike ve şatafatlıdır. Buna karşın sokaktaki insanlar halk müziği ve içinde bir hikayenin anlatıldığı pansori’yi tercih etmişlerdir. Farklı ve kendine özgün müziği, ritmi ve söyleme tekniği sayesinde pansori UNESCO tarafından İnsanlığın Sözlü ve Somut Olmayan Kültürel Miras Şaheseri olarak kabul edilmiştir.

Gugak sunulurken çok çeşitli geleneksel enstrümanlar kullanılmaktadır. Gugak enstrümanları,  60 enstrümana kadar çıkmakta ve melodiye göre çeşitli kombinasyonlarla kullanılmaktadır. Geleneksel enstrümanlar üçe ayrılmaktadır; üflemeli çalgılar, telli çalgılar, vurmalı çalgılar.

Geleneksel Kore müziğini, batı müziğinden ayırmak amacıyla, müzikten sorumlu genç bir devlet memuru olan Jangagwon tarafından kullanılır. Gugak kendi içerisinde birkaç farklı türe ayrılır. Pansori, bir davulcu ve bir şarkıcı tarafından performe edilen uzun bir vurmalı müzik türüdür. Yaşayan birçok Pansori şarkıcısı Güney Kore devleti tarafından “ulusal hazineler” olarak görülür. Sinawi ise Şaman ritüellerinde kullanılan, müzisyenin doğaçlamasıyla ortaya çıkan bir türdür. Samul Nori de yine vurmalı bir müzik türü. Dört nesne anlamına gelen “Samul” ve oyun anlamına gelen “nori” kelimelerinden oluşuyor. Kırsal bir halk geleneğini sahneye taşıyan topluluk olan Samul Nori ile bilinir. Geleneksel Kore müziğinin en popüler türlerinden biri olan Sanjo ise hızlı tempoda ve duraklama olmadan çalınır. Gayageum, janggu, danso, kkwaenggwari, haegeum gibi çalgılar geleneksel Kore müziğinde sıklıkla kullanılanlar arasındadır.

Seul’de geleneksel müzik geçit töreni

Uzun bir tarihe sahip Kore halkı, eskiden beri dansı ve şarkıyı sevmiştir. Buna mukabil müziğin tarihi de çok eskiye dayanır. Geleneksel müzik ilk başlarda kalabalık insanların toplanarak yaptıkları gökyüzüne tapınma törenleriyle başlamıştır. Ondan sonra Üç Krallık Dönemine girildiğinde dış ülkelerle yapılan kültürel değişimin artması sonucu geleneksel müzik daha da gelişmiştir. Ondan sonra çeşitli dönemleri aşarak 1951 yılında Ulusal Müzik Enstitüsünün açılmasından itibaren profesyonel klasik müzik insanları yetiştirme gibi klasik Kore müziğini koruyup yücelten faaliyetler gerçekleşmeye başladı. Günümüzde Kore kültürü koruyup seven halkın içten ve derin düşünceleriyle Kore kültürünün yenilenmesi, korunması, geliştirilmesi için birçok faaliyetler gerçekleştirilmektedir.

Kaynakça:

https://kutudasanatvar.com/blogs/kutublog/kore-geleneksel-sanatlari

http://www.burcu.kim/2018/03/geleneksel-kore-muzigi-gugak.html

http://www.korea.net/koreanet/fileDownload?fileUrl=pdfdata/2016/09/160428FactsaboutKorea_tr_0901.pdf

http://ktotraining.com/tr-tr/kore-kulturu