Changdeokgung (창덕궁; kelimenin tam anlamıyla “Prospering Virtue Palace”), aynı zamanda Changdeokgung Sarayı veya Changdeok Sarayı olarak da bilinir, Güney Kore’nin başkenti Seul’de Jongno-gu’da büyük bir parkın içinde bulunur. Saray Joseon Hanedanlığı (1392–1897) kralları tarafından inşa edilen ‘Beş Büyük Saray’dan biridir. 1405 yılında Kraliyet Villası olarak inşa edilmiş ancak, asıl öncelikli saray olan Gyeongbokgung, 1592 yılında Japon kuvvetleri Kore’yi işgal ettiği zaman komple yandığı için 1867 yılında yeniden inşa edilene kadar Joseon kralları Changdeokgung Sarayı’nı kullanmışlardır. Gyeongbok Sarayı’nın doğusunda olduğu için, Changdeokgung, Changgyeonggung ile birlikte “Doğu Sarayı” olarak da bilinir. (동궐, Donggwol).
Changdeokgung, birçok Joseon prensi tarafından en çok tercih edilen saraydı ve daha çağdaş olan Gyeongnokgung’un dahil edilmediği Üç Krallık Dönemi’nden kalma birçok unsuru korudu. Bu unsurlardan biri, Changdeokgung binalarının kendilerini ona empoze etmek yerine bölgenin doğal topografyasıyla harmanlamasıdır.
Changdeokgung, Joseon Hanedanlığı döneminde inşa edilmesine rağmen, Goryeo Hanedanlığı saraylarının mimari özelliklerini taşımakta olup topografik özelliklere uygun olarak bir dağ eteğinde inşa edilmiştir. Kraliyet sarayları genel olarak, içinde yaşayanların itibarını ve otoritesini vurgulayacak şekilde planlanmış bir düzene göre inşa edilmiştir ancak Changdeokgung’un yerleşimi Bugaksan Dağının eteklerinin karakteristik coğrafi özelliklerinden en iyi şekilde yararlanmak üzere planlanmıştır.
Donhwamun ana girişinin dahil olduğu Injeongjeon Salonu ve Seonjeongjeon Salonu gibi o zamandan kalma hasar görmemiş yapılar, Kore’nin geleneksel bahçesi olan Biwon’un da dahil olduğu görkemli tarihi kalıntılardır. Kraliyet sarayında bulunan Nakseonjae, geleneksel Kore evi olan hanokun güzelliklerini yansıtmaktadır.
Seul’deki diğer Beş Büyük Saray gibi, Japon işgali(1910–1945) sırasında saray kısmen yıkıldı. Changgyeonggung Doğu Sarayı Kompleksi’nin Changdeokgung, Changgyeonggung ile birlikte Japon öncesi yapılarının yalnızca %30’u hayatta kalır.
1997 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne dahil edilmiştir. Sarayın bazı bölümleri Dae Jang Geum (Saraydaki Mücevher) dizisi çekimlerinde kullanılmıştır.
Tarihi
Gyeongbokgung 1395 yılında birincil saray Changdeokgung daha sonra ikinci saray olarak kurulmuştur. Prensler ve tebaa arasındaki taht kavgasının ortasında, Gyeongbokgung’un otoritesi bozuldu. Prens Jeong-an (Yi Bang-won, daha sonra Kral Taejong oldu.) tarafından tahta çıkartılan Kral Jeongjong 1400 yılında gerçek aslında iktidar mücadelesinin önüne geçmek için ama üstün coğrafi özellikleri bahane ederek başkenti Goryeo Hanedanlığılığından biri olan Gaegyeong’a taşıdı. Kısa süre sonra inşasına kralın daha önce rakibi olan Jeong Do-jeon, tarafından izin verilen Gyeongbokgung’da üvey kardeşlerini öldürdüğü için Kral Taejong (Yi Bang-won) Gyeongbokgung yerine Changdeokgung olarak adlandırılan yeni bir sarayın bulunduğu Hanseong (günümüz Seul)’a geri döndü ve tahtı devraldı. Changdeok Sarayı’nın inşaatı 1405’te başladı ve 1412’de tamamlandı. Kral Seonjo saray alanını Huwon(aşağıya açıklanmıştır.) içerecek şekilde yaklaşık 500.000 metrekare genişletti.
Saray, 1592’de Japon işgali sırasında yanıp kül edildi ve 1609’da Kral Seonjo ve Kral Gwanghaegun tarafından yeniden inşa edildi. Saray, Kral Injo’nun Gwanghaegun’a karşı siyasi ayaklanması yüzünden 1623 yılında yeniden yandı. Saray Mançu Qing tarafından saldırıya uğradı ancak yeniden yapılanma ve onarım tarihi boyunca orijinal tasarımına sadık kalmıştır. Changdeokgung, komşu Gyeongbokgung’un yeniden inşa edildiği 1868 yılına kadar kraliyet sarayının ve hükümetin bulunduğu yerdi. Kore’nin son İmparatoru, Sunjong 1926’daki ölümüne kadar burada yaşadı. Eski Kraliyet ailesinin Nakseon-jae(salon) binalarında eşi Prenses Bangja ve kız kardeşi Prenses Deokhye ile birlikte ölümlerine kadar yaşayan eski Veliaht Prens Yi Un gibi diğer üyelerinin sarayın bazı kısımlarında yaşamasına izin verildi. Bu düzenleme, tarihi tesisleri kullanmalarını destekleyen ve buna ititraz eden farklı Başkanlık emirleri nedeniyle periyodik olarak kesintiye uğradı. Yi-Un’un oplu Yi-Gu da yeni Kore’ye tam olarak adapte olamama gibi ruhsal sağlık sorunları nedeniyle Tokyo’daki yarı kalıcı ikametgahına taşınmadan önce çeşitli aralıklarla Saray’da yaşadı.
Bugün saray arazisinde kalan 13 bina ve bahçelerde 28 köşk var, tamamı 110 dönümlük (45 hektar) alan kaplıyor ve bölge 122 numaralı Tarihi Alan olarak belirlenmiş. Önemli yapılar arasında Donhwamun (1412’de inşa edilmiş, 1607’de yeniden inşa edilmiş), 9 kısa ton ya da 8 metrik ton ağırlığında bir bakır çan, Injeongjeon (ana salon), Seongjeongjeon (ana salondaki yardımcı ofis), Huijeongdang (daha sonra konferans salonu olarak kullanılan kralın özel konutu), Daejojeon (yaşam alanları) ve Nakseon-jae yer alır.
Yapılar
Saray, arkasında Bugaksan dağının Maebong zirvesi ve önde akan Geumcheon Nehri olacak şekilde, Feng Shui teorisindeki “baesanimsu” (배산임수) prensibinden etkilenerek inşa edilmiştir. “Gelişen erdem” anlamına gelen Changdeokgung’da, çivi kullanılmadan, iç içe geçecek şekilde oyulan tahtalarla inşa edilen yapılardaki süslemeler seyri doyumsuz bir görüntü oluşturuyor.
Ana binaları doğru mimari prensipte düzenlenen Gyeongbokgung’un aksine, Changdeokgung’daki binalar düzenli bir sistem olmadan daha özgürce yerleştirilmiştir. Yapısı bir bakışta kaotik görünse de, tüm binalar çevresi ile uyum içindedir. Ahşap işçilikleri ile hayranlık uyandıran ancak genel anlamda gösterişten uzak, sade bir saray diyebiliriz.
Changdeokgung, merkezinde Injeongjeon ve Seonjeongjeon bulunan hükümet bölgesi (치조, Chijo), kraliyet özel alanı (침전, Chimjeon, ‘kralın yatak odasının evi’ anlamına gelir), doğuda Nakseonjae bölgesi ve kuzey tepelerinin ötesinde Huwon’dan oluşur. Kral ve kraliçe için özel kraliyet sarayının bulunmasının ötesinde Injeongjeon, Changdeokgung’un ana salonu, Seonjeongjeon, kralın ofisi ve birçok devlet dairesi (궐내 각사, gwollaegaksa) gibi ana ofis binalarının çoğu sarayın ön kısımlarına yerleştirilmiştir. Kralın Seonjeongjeon, Huijeongdang ve Nakseonjae gibi evleri, herhangi bir yabancının girmesi ihtimaline karşı, birçok bina ve sarayla çevrilidir. Changdeokgung’un mimari tarzı genel olarak Konfüçyüsçü ideoloji nedeniyle sadelik ve tutumluluk özellikleri taşır.
Kral ve kraliçeler, bilim adamları, sanatçı ve doktorların kaldığı yapılar ise taş döşeli avlularla birbirinden ayrılıyor. Kadın ve erkeklerin yaşam alanlarının farklı olduğu saraydaki yapıların çatılarında yer alan asker ve çeşitli hayvan heykelciklerinin sayısı, o binada yaşayanların sosyal statüsünü gösteriyor.
Sarayın ortasından geçen ve yanlarında çeşitli hayvan heykellerinin bulunduğu taş köprünün ise asiller ile halkı birbirinden ayıran sınır olarak kabul edildiği belirtiliyor.
Çevresinde yüzlerce asırlık ağaç bulunan saraydaki yapılarda ejderha başlı koltukların bulunduğu, ayrıca avluda yer alan kaplumbağa, kedi ve tavuk gibi hayvan heykeller dikkat çekiyor.
Özel ilgi konusu yapılar şunları içerir:
- Donhwamun Kapısı – Ana saray kapısı. 1412 yılında inşa edilen Donhwamun, iki katlı köşk tipi ahşap bir yapıya sahiptir ve tüm saray kapılarının en büyüğüdür. Donhwamun, 1592 Japon işgali sırasında yakıldı ve 1608’de restore edildi.
- Geumcheongyo Köprüsü – Seul’de hala ayakta olan en eski köprü. 1411 inşa edildi.
- Injeongjeon Salonu (Ulusal Hazine) – Changdeokgung taht salonu, yeni bir kralın taç giyme töreni ve yabancı elçileri kabul etme dahil olmak üzere büyük devlet işleri için kullanıldı. Aslen 1405’te inşa edilmiş, 1592 Japon işgali sırasında yakıldıktan sonra 1610’da ve bir yangınla tahrip edildikten sonra üçüncü kez 1804’te yeniden inşa edildi.
- Seonjeongjeon Salonu – Yönetici yetkililer için bir ofis. Kral, bakanlarla günlük toplantılar yaptı, burada devlet işleri ve seminerler hakkında bilgi verildi.
- Huijeongdang Salonu – Başlangıçta kralın yatak odası olan bu oda, Seonjeongjeon’un rutin devlet işlerini yürütmek için çok küçük görülmesinden sonra onun işyeri haline geldi. Orijinal Huijeongdang, 1917’de bir yangında tahrip edildi. Yeniden inşa edilen yapı, son Batı etkileri nedeniyle orijinalinden tamamen farklıdır. Binanın içinde ahşap döşeme ve halılar, cam pencereler ve avizeler görülebilir.
- Daejojeon Salonu – Kraliçenin resmi konutu. 1917’de yangınla tahrip olan bina, Gyeongbokgung’dan alınan malzemelerle yeniden inşa edildi. Daejojeon, Joseon’un son imparatoriçesi için bir ikametgah olarak kullanıldı ve bize Joseon Hanedanlığı’nın kraliyet ailesinin son yıllarına bir göz atmamızı sağladı.
- Juhamnu Köşkü (Kyujanggak) – Kraliyet kütüphaneleri bu alanda duruyordu. Özel günlerde kralın huzurunda köşk önünde devlet sınavları yapılırdı.
- Yeon-gyeongdang Konutu – 1827’de inşa edilmiş, tipik bir edebiyat evinden modellenmiş bir seyirci salonuydu.
Huwon
Sarayın arkasında 78 dönümlük (32 hektar) Huwon (후원, Arka bahçe) aslen kraliyet ailesinin ve saray kadınlarının kullanımı için inşa edilmiştir. Bahçede bir lotus göleti, köşkler ve peyzajlı çimler, ağaçlar ve çiçekler bulunur. Bahçede yüz farklı ağaç türünden 26.000’den fazla örnek var ve sarayın arkasındaki ağaçların bir kısmı 300 yaşın üzerinde. Kralın özel kullanımı için bahçeye ‘Geumwon’ adı verildi (禁 苑, Yasak bahçe) çünkü yüksek memurların bile kralın izni olmadan girmesine izin verilmedi. Aynı zamanda ‘Naewon’ (내원, ‘İç bahçe’) olarak da adlandırılmıştı. Bugün Koreliler buna genellikle 19. yüzyılın sonlarında aynı isimli ofisten türemiş olan ‘Biwon’ (비원, Gizli bahçe) ismini söylüyorlar. Bahçenin birçok başka adı olsa da, en sık kullanılanı Joseon Hanedanı Dönemi ‘Huwon’du.
Eylül 2012’de bahçedeki Buyongjeong köşk, bir yıl süren restorasyon projesinin ardından yeniden açıldı. Köşk, 1820’den itibaren 249 numaralı Güney Kore Ulusal Hazineleri olan Donggwoldo baz alınarak restore edilmiştir.
Huwon’da kralın ev sahipliği yaptığı çeşitli törenler düzenlendi. Joseon hanedanlığının ilk döneminde, kralın katıldığı askeri teftişler genellikle burada yapılırdı. Kral Sejo önünde teftiş için toplanan ve sıralanan birliklere bahçede komuta etti. Ayrıca Huwon’da bayramlar verildi, okçuluk turnuvaları düzenlendi ve havai fişekler düzenlendi.
Ongnyucheon (옥류천, “Jade Stream”) alanı özellikle ilgi çekicidir. 1636’da küçük bir şelale ile birlikte yüzen şarap bardakları için oyulmuş U şeklinde bir su kanalı, ve üzerindeki kayanın üzerinde yazılı bir şiir içerir. Alan ayrıca beş küçük köşk içerir.
Dünya Mirası
Changdeokgung 1997’de UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne eklendi. UNESCO komitesi, yerin “Uzak Doğu saray mimarisi ve bahçe tasarımının olağanüstü bir örneği” olduğunu, çünkü binaların “doğal ortama entegre edilmiş ve uyumlu hale getirilmiş” ve topografyaya uyarlanmış ve yerli ağaç örtüsünü koruyarak olağanüstü olduğunu belirtti. “
Sarayın bölümleri, 21. yüzyılın ilk on yılında son derece popüler Kore draması Dae Jang Geum’ı (Saraydaki Mücevher) çekmek için kullanıldı.
Etkinlik
Changdeok Palace, Nisan-Ekim 2018 arasında 2018 Changdeok Sarayı mehtap turuna ev sahipliği yaptı. Changdeok Sarayı mehtap turları, saraydaki yaşamı deneyimlemek için özel bir zaman etkinliği. Yaklaşık iki saat sürer ve Changdeok Sarayı’nın ana kapısı olan Donhwamun Kapısı’nda saat 20: 00’de başlar.
Gezi için bilgiler
Changdeokgung Sarayı‘nı gezmek için bilet alırken Gizli Bahçe’yi de gezmek isterseniz ekstradan ayrı bilet almanız gerekiyor. Günün belirli saatlerinde rehberli turlar var ve bilet alarak bu turlardan birine katılabiliyorsunuz, rehber sizi saray binalarının arasında gezdirerek bilgiler veriyor. Binaların hepsinin içine girilemiyor fakat bazı binalarda resim çekilmek için içine girebiliyorsunuz.
Her 2 saatte bir sarayın girişinde nöbet değişim töreni oluyor bizde Anıtkabir’deki gibi izlenmeye değer. Girmeden önce yerel kıyafet kiralayıp gezme ve fotoğraf çekme şansınız vardır.
Saray ziyaretlere genel olarak sabah 09:00’da açılıyor fakat kış ve yaz dönemlerinde saatler değişiklik gösterdiği için ziyaret saatleri değişiklik gösterebilmektedir. Giriş ücreti 3000 WON. Pazartesi günleri de kapalıdır.
| 1392 Joseon Hanedanlığı’nın Kuruluşu | |
| 1405 Changdeokgung Sarayı, ikincil bir kraliyet sarayı olarak adanmıştır. 1406 Arka Bahçe (Gizli Bahçe) yaratılır. 1462 Arka Bahçe mevcut büyüklüğe genişletildi (73 konut satın alınarak ve taşınarak). | |
| 1610 Changdeokgung Sarayı, 1592’de çıkan yangından sonra yeniden inşa edildi ve resmi kraliyet sarayı olarak kabul edildi. 1623 Ana Salon (Injeongjeon Salonu) dışındaki Changdeokgung Sarayı binalarının çoğu, Injo Darbesi sırasında yangınla tahrip edildi ve 1647’de restore edildi. | |
| 1803 Ana salon (Injeongjeon) 1803’te çıkan yangından sonra 1804’te yeniden inşa edildi. | |
| 1910 Son kraliyet konseyi toplantısı yapıldı (Kore-Japonya İlhak Anlaşması imzalandı). 1917 King’in yerleşim bölgesi (“Daejojeon” ve “Huijeongdang”) ateşle yok edildi. 1920 “Daejojeon” ve “Huijeongdang” Gyeongbokgung sarayındaki binalardan alınan malzemelerle yeniden inşa edildi. 1926 Kral Sunjong, Changdeokgung sarayındaki Daejojeon’da vefat etti. 1990 Büyük ölçekli restorasyon çalışmaları başlatıldı. 1997 Changdeokgung Sarayı, UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’nde yer almaktadır. |
Kaynakça:
https://tr.vvikipedla.com/wiki/Changdeokgung
http://www.cdg.go.kr/eng/cms_for_cdg/contents/c1_2.jsp
RaSeliR 
