Jongmyo Tapınağı – 종묘

Çizim: İrem Nur BİRMO

Güney Kore’nin başkenti Seul’un Jongno-gu ilçesinin Hunjeong-dong semtinde yer alan Jongmyo, Joseon Hanedanı zamanında ölen kral ve kraliçelerin anılmasına adanmış bir Konfüçyüs tapınağıdır. Kral ve kraliçelere ait 83 tane ruh tabletinin (ölen kişilerin ruhlarının saklanabileceği sembolik nesne) toplanmış olduğu bir mabeddir. UNESCO’ya göre Tapınak, korunan en eski kraliyet Konfüçyüs tapınağıdır. Müziği, şarkıyı ve dansı birbirine bağlayan ritüel törenler hala burada gerçekleşiyor. Jongmyo Tapınağı 14. Yüzyıla kadar uzanan bir geleneği halen sürdürmektedir. Güney Kore’nin başkenti Seul’de yer alan Jongmyo Tapınağı 1995 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası olarak kabul edilmiştir.

Jongmyo güneyde Changdeokgung ve Changgyeonggung ile komşudur. Joseon döneminde birbirine bağlıydılar ancak Japonya sömürgecileri tarafından inşa edilen bir yolla ayrılmışlardır. Günümüzde türbenin orijinal yapısını kurtarmak için bir inşaat planı vardır. Jongmyo’nun ana yapıları Ekim 1394’te Joseon Hanedanlığı ilk kralı Taejo başkenti Seul’e taşındığında inşa edilmiştir. Imjin Savaşı’nda ağır zarar görmüş olup 1608’de yeniden inşa edilmiştir.

1394 yılında inşa edildiğinde Kral Taejo Jongmyo Tapınağı, Asya’daki en uzun binalardan biri olarak düşünülüyordu. Ana salon Jeongjeon’un (정전) yedi odası vardı. “Myo-shil” olarak bilinen her bir  oda(묘실 “Tapınak Odası”, yani: Kraliyet Tapınağı) bir kral ve kraliçesi için ayrılmıştı. Kompleks, Yeongnyeongjeon (영 년전, “Ebedi Konfor Salonu”) inşaatını emreden Kral Sejong (r. 1418–50) tarafından genişletilmiştir. Bu genişleme eylemi, daha sonraki kralların hükümdarlığı sırasında daha fazla anma tableti barındırma ihtiyacı nedeniyle kompleksin batıdan doğuya doğru genişlemesiyle toplamda 19 oda olana kadar devam etti. Ancak Yedi Yıllık Savaş (1592–98) sırasında, Japon işgalciler orijinal tapınağı yaktılar ve 1608’de yeni bir kompleks inşa edildi ve bu güne kadar ayakta kaldı. Orijinal tabletler istilada halk tabakasından birinin evinde saklanarak kurtarıldı ve aynı zamanda hayatta kaldı. Bir kralın tabletleri, ölümünden üç yıl sonra kutsandı. Bu 19 odaya yerleştirilmiş krallara ait 19 ve kraliçelere ait 30 anıtsal tablet vardır. Her oda çok sade ve basit bir tasarıma sahiptir. Burada sadece iki kralın anma tableti kutsal değildir. Tablete ek olarak, her kralın başarılarını listeleyen bir panel var.

Şu anki Jeongjeon Kore Ulusal Hazinesi No. 227’dir ve Kore’deki geleneksel tasarıma sahip en uzun binadır.

Kralın Gyeongbokguna Sarayı’ndaki tahtından bakıldığında, Jongmyo Tapınağı kralın solunda, bir diğer önemli Konfüçyüs tapınağı olan Sajik Tapınağı sağ tarafındaydı. Bu düzenleme Çin uygulamasından türetilmiştir. Ana salonlar tepelerle çevrilidir. Ana salonun önünde 150 metre uzunluğunda ve 100 metre genişliğindeki Woldae avlusu bulunmaktaydı.

Güney giriş kapısı ruhların girip çıkması için ayrılmıştı, doğu kapısı kral için ve batı kapısı kraliyet ritüelini icra edenler içindi.

Jongmyo Jerye-ak (종묘 제례악) olarak bilinen özenle hazırlanmış antik saray müziği (dans eşliğinde) performansı her yıl orada Jongmyo jerye Ritüeli için icra edilirdi. Müzisyenler, dansçılar ve akademisyenler, yılda beş kez avluda Jongmyo Daeje (Kraliyet Tapınak Ritüeli) gibi Konfüçyüs ritüellerini gerçekleştirirlerdi. Bugün ritüeller yeniden inşa edildi ve yeniden canlandırıldı. Jongmyo Daeje Önemli Somut Olmayan Kültür Varlıkları No 56 olarak belirlenmiş ve her yıl Mayıs ayının ilk Pazar günü yapılmaktadır. Joseon’un geleneksel saray müziği Jongmyo Jerye-ak, Royal Court Orchestra tarafından icra edilmektedir ve Güney Kore’nin Önemli Somut Olmayan Kültürel Varlığı 1 numara olarak belirlenmiştir. Bu saray müziğinin kökenleri, Goryeo döneminde (918-1392) Kore’ye getirilen Çin saray müziğine dayanmaktadır. Kral Sejong, 1447 ve 1462’de ritüel için büyük ölçüde Hyangak’a (biraz Dangak ile birlikte) dayanan yeni müzik besteledi.

Şarkılar, soyundan gelenleri kendi adımlarını takip etmelerini cesaretlendirmek için kralların hanedanlığı kurma ve ülkeyi savunmadaki başarılarından zevk almaları için ataların ruhlarını cennetten inmeye davet ediyor. Jeonju Yi Kraliyet Ailesi Derneği üyeleri, Kore Geleneksel Sahne Sanatları Ulusal Merkezi’nden müzisyenler ve Gukak Ulusal Lisesi’nden dansçılar tarafından sağlanan müzik ve dans eşliğinde törenleri gerçekleştiriyor.

Jongmyo Tapınağı, korunmuş olan Konfüçyüs kraliyet mabetlerinin en seki ve en otantik ülkesidir. 1392-1910 yıllarında hayat bulan Joseon Hanedanlığı’nın atalarına adanmış olan Jongmyo Tapınağı bugünkü haliyle 16. Yüzyıldan itibaren var olmuş ve eski kraliyet ailesinin üyelerinin öğretilerini taşıyan tabletleri barındırmaktadır.

Genel olarak simetrik bir yapıya sahiptir ve ruh tabletlerinin muhafaza edildiği bina olan Jeongjeon Salonu ve Yeongnyeongjeon Salonu’nun stylobat yapısı, saçağı, tavan yüksekliği ve sütun genişliği rütbeye bağlı olarak farklılık gösterebilmektedir. 16.yüzyıldan beri orijinal formunu korunmuştur ve benzersiz bir mimari tarzına sahip olan ritüel odasıyla dünya çapında çok değerli olarak görülmektedir. Bu yerde kral ve kraliçelerin ruhlarını onurlandıran Jongmyo ritüelleri düzenli olarak yapılmaktadır. 17. yüzyılda yeniden inşa edilen Jongmyo, giderek artan sayıda ataları süslemek için iki kez genişletilmiştir. Doğu Asya’nın ahşap mimarlık geleneği içindeki binaların çoğunda olduğu gibi binalar söküm ve yeniden yapılanma ile ilgili bir dizi restorasyona uğramıştır. Bununla birlikte bu konuda onları gerçek yapan materyal ve tekniklere saygı duyulmuştur.

Kaynakça:

https://tr.wikipedia.org/wiki/Jongmyo

https://tr.vvikipedla.com/wiki/Jongmyo

Yorum bırakın