Kore Savaşı ve Kardeş Ülke Türkiye

Kore Savaşı, Güney Kore’de 한국전쟁 Hanguk-jeonjaeng (Han-Guk Savaşı) veya 육이오 사변 Yugio sabyeon yani 25 Haziran Olayı, Kuzey Kore ‘de 조국해방전쟁 Chogukhaebang chŏnjaeng yani Vatan Kurtuluş Savaşı), 1950-1953 yılları arasında yapılan, Kuzey Kore ile Güney Kore arasındaki savaştır. Bu savaş, Soğuk Savaş’ın ilk sıcak çatışması olmuştur. Savaş, ABD ve Müttefiklerinin daha sonra da Çin Halk Cumhuriyeti’nin müdahalesiyle uluslararası bir boyut kazanmıştır.

ABD’nin Güney Kore’deki varlığından Çin ve Sovyet Rusya rahatsızlardı. Bu devletler Kuzey Kore’ye her türlü destekte bulunarak Kuzey Kore’yi saldırgan bir devlet haline getirdiler. Kore anlaşmazlığı, 25 Haziran 1950 tarihinde Kuzey Kore’nin sınır olarak belirlenen 38. Enlem boyunca Güney Kore’ye aniden saldırmasıyla sıcak savaş başladı.

25 Haziran 1950’de Kuzey Kore’nin, Güney Kore’li askerlerin sınırı geçtiğini öne sürerek başlattığı saldırı kanlı bir savaşın başlangıcı oldu. Bunun üzerine ABD’nin çağrısıyla BM Güvenlik Konseyi, Kuzey Kore’nin Güney Kore’ye saldırmasıyla daha önce yapılan barışın bozulduğuna karar verdi. BM’nin saldırıyı durdurmak ve anlaşmazlığı barış yoluyla çözmek amacıyla yaptığı girişimleri hiçe sayan Kuzey Kore, Seul’e kadar ilerledi. BM’nin çağrısı üzerine Türkiye de “Tuğgeneral Tahsin Yazıcı” komutasındaki 259 subay, 18 askeri memur, 4 sivil memur, 395 astsubay, 4414 erbaş ve er olmak üzere 5.090 kişilik 241. Türk Alayı, 17 Eylül 1950 de Hatay’ın İskenderun limanından hareket ederek Kore’deki BM birliklerine katılmışlardır.

24 Kasım 1950 sabahı kuzeye Çin sınırına doğru ilerleme emrini alan tugay Kunuri’den hareket ederek Kaechon, Sinnimni, Wawon boyunca Tokchon’a doğru yola çıktı. Ancak Çin Halk Gönüllü birlikleri cephenin arkasına sızmaya başladı. Durumu fark eden Amerika ve Güney Kore birlikleri ricat etmeye başladılar. Ancak Türk tugayına ricat emri geç ulaştı. 1. Tabur’un etrafı kuşatıldı, 1. Tabur süngülü çatışmaya girmek zorunda kaldı. Ricat harekâtını sağlamak için sonuna kadar direnen 3. Tabur 9. Bölük imha edildi. Geri kalan Türk birlikleri ise Chongchon nehri boyunca geri çekildi.

Kore savaşı çok üzücü sonuçlar doğurmuştur. 3 milyona yakın insan hayatını kaybetmiştir. Ülkeler büyük zarar görmüştür. Kore savaşında BM üyesi olan tüm ülkeler asker gönderdikleri için Türkiye’de büyük çapta asker yardımında bulunmuştur. Katıldığı savaş alanlarında büyük başarılar elde eden Türk Alayı savaşın başından Temmuz 1953’teki ateşkese kadar geçen sürede toplam 14.936 Türk askeri Kore’de görev aldı. Bunların 741’i yaşamını yitirdi, 175’i kayboldu, 234’ü esir düştü ve 2147’si yaralandı. Böylelikle Türkiye yüzde 22’lik zayiat oranına ulaştı ve bu bakımdan ABD’nin ardından ikinci sırada yer aldı. Türk askerleri, Kore savaşında gösterdikleri üstün başarılarla kahraman bir neslin evladı olduklarını Dünya’ya tekrar kanıtlamışlardır.

Kore Savaşı sonunda Kore’nin bölünmüşlüğü korunmuş ve bugüne kadar gelen birçok sorun miras kalmıştır. Savaş 1953 yılında fiilen bitmesine rağmen, 2009’da Güney Kore ve Kuzey Kore arasında imzalanan ateşkes antlaşmasına kadar resmen devam etmiştir.

Savaşlarda ölen Türk askerlerinden 462’si Busan’daki Kahramanlar Mezarlığı’na gömüldü.BM misyonu ile Güney Kore’ye giden Türk askerleri tarafından burada kimsesiz ve öksüz çocuklar için “Ankara Okulu” hizmete açıldı. Bu karşılıklı jestlere, arkadaşlık davranışlarına dayanarak ve özellikle savaşta büyük destek vermelerinden dolayı iki ulus arasındaki ilişki genellikle “Kore-Türk kardeşliği” olarak adlandırılır (한국 – 터키 우정). Ankara’da da 1973’te şehitlerin hatırasına bir anıt yapılmıştır.

Kore Savaşı’nı merak ediyorsanız günümüzdeki en güzel ve yaşanmış bir hikaye olan “Ayla” filmini mutlaka izlemenizi tavsiye ederim. İşte size o savaştan bir resim ve küçük kız “Ayla”.